Der Prinzipienreiter

Welbeschouwd: gedachtesprongen

Mijn overgrootvader weigerde een paraplu te gebruiken. Want, als de HEERE jou wil treffen met een regenbui, wie ben jij dan als nietig mensenkind om dat te verhinderen? Zelfs mijn vader vond dat te gortig. Ikzelf ben helemaal weg van dat soort standpunten. Wil altijd weten waar de grenzen ervan liggen. Want die zijn er natuurlijk. Die overgrootvader had bijvoorbeeld wél winterkleren en een pet. Hij had dus ook een soort logica waarmee hij die inconsequentie goed praatte. Hij was geen doorgedraaide ‘Prinzipienreiter’ die principieel in zijn nakie rondliep.Recent vond in de Tweede Kamer een stemming plaats over ‘de Armeense kwestie’. Bijna unaniem stemde de Kamer voor een motie die Turkije beschuldigde van ‘genocide’ op de Armeniërs in 1915. Joël Voordewind, ChristenUnie, zag een jarenlang met heilig vuur gedreven wens in vervulling gaan. Maar, los van de vraag wat de winst is van zo’n veroordeling achteraf van Turkije, en of het juridisch houdbaar is in het licht van internationaal recht, roept het ook een ándere vraag op: waarom beperkt het principe van dat CU-kamerlid zich tot de ‘moderne’ geschiedenis? Uitgerekend hij zou toch moeten weten dat in het Bijbelse Oude Testament geschiedenissen staan beschreven die op geen enkele manier onderdoen voor zijn genocidendefinitie. Lees de verhalen van de uittocht van het volk Israël uit Egypte en de verovering van het beloofde land Kanaän. Op die verstandelijke kloof zou ik hem graag eens bevragen. Niet om te treiteren, maar gewoon uit nieuwsgierigheid naar hoe hij deze intellectuele kronkel recht breit. Immers, voor hem lijkt zijn principe niet meer te gelden voor gebeurtenissen vóór 1900. Dus nét als mijn overgrootvader, geen honderd procent ‘Prinzipienreiter’.

Denk ook aan die bizarre situatie binnen de SGP: principieel tégen euthanasie, want ‘je moet God niet voor de voeten lopen’, maar wél voor de doodstraf!

Ik ken iemand die weigert als vrijwilliger mee te doen bij de afdeling voor dementerende bejaarden in ons Dijkhuis. Waarom? Omdat die zich principieel op het standpunt stelt dat dit ‘arbeidsverdringing’ zou betekenen.

Er is nóg een Duitstalige uitdrukking interessant in dit verband: ‘Jede Konsequenz führt zum Teufel’. Lastig te vertalen, maar het komt erop neer dat als je tot op het bot je principes doorvoert, zonder ergens een toegift of relativering, je uiteindelijk kapot gaat aan je eigen uitgangspunten. Die worden meedogenloos, lachwekkend, potsierlijk en ontmenselijkend in hun consequenties. Je komt uit bij de duivel! Eén van de fraaiste voorbeelden hiervan vond ik bij Hitler. Hitler was tégen de relativiteitstheorie die de moderne natuurkunde op z’n kop zette. Waarom? Omdat de ontwerper van die theorie een Jood was, Albert Einstein! Inderdaad: Jede Konsequenz führt zum Teufel’. Kijk maar hoe Hitler aan zijn eind kwam.

Heeft dit wat met Bathmen te maken? Volgens mij wel. Zie de afgelopen maanden. Ook daar in de publieke discussies veel ‘Prinzipienreiterei’. Zeg maar doordrammerigheid. Door wie? Wel, ik denk op onderwerpen ook door mij. Tot op het bot? Ik hoop van niet! Uiteindelijk ga ik voor harmonie, maar wél volgens mijn uitgangspunten!

Piet van der Klis.