Plan De Brink
Klik hier om de 3D animatie te bekijken

Met de beste wensen

Welbeschouwd: gedachtesprongen

Dit stukje had afgelopen augustus moeten verschijnen in. Als twaalfde en daarmee afsluitende column in deze reeks. Door allerlei omstandigheden kwam het er maar niet van. Desondanks nu toch een poging tot een nette afsluiting. Niet alleen voor deze reeks ‘Gedachtesprongen’, maar waarschijnlijk voor langer. Ik begon deze columns in 2011. Wat wilde ik er mee? In ieder geval meedoen in het publieke debat over zaken die ook vooral Bathmen raakten. Terugkijkend ging het mij vaak om twee dingen.Ten eerste: signaleren hoe overtuigingen, belangen, ideologieën dat debat kunnen kleuren, los van de daaronder liggende feitelijkheden. Een simpel voorbeeld van wat ik bedoel. Alweer jaren geleden deed ik een onderzoekje naar het Bijbelverhaal over Jacob en Rachel zoals kinderen dat te horen krijgen. Dat verhaal gaat als volgt:

Jacob heeft zijn broer Ezau beduveld en vlucht voor diens wraak naar oom Laban. Daar wordt hij verliefd op de mooie dochter Rachel en mag met haar trouwen als hij eerst zeven jaar voor oom Laban werkt. Dan is het zo ver en kan Jacob zijn Rachel meenemen naar zijn tent. Helaas, na de ontsluiering blijkt dat zijn bruid niet Rachel is, maar haar oudere, en lelijker zus Lea. Boos haalt hij verhaal bij oom Laban, die hem ten slotte alsnog Rachel belooft. Maar, dan moet hij wel nóg eens zeven jaar voor hem werken.

Kernvraag voor mij was: wanneer mocht Jacob nu eindelijk met die Rachel de tent in duiken? Was dat pas zeven jaar na zijn huwelijk met Lea, of eigenlijk gelijk, maar met de verplichting nog zeven jaar na te dienen.

Ik had twintig verschillende kinderbijbels verzameld. De oudste uit 1949, de jongste uit 1985. Vervolgens is het dan een fluitje van een cent om in kaart te brengen hoe dat verhaal in die twintig uitvoeringen vorm krijgt. Het betreffende fragment uit de Heilige Schrift is op dit punt glashelder (Genesis 29). Maar in mijn twintig na-vertellingen in die kinderbijbels trof ik werkelijk álle denkbare varianten. Dat toont hier onweerlegbaar aan hoe allerlei bijkomende opvattingen, ‘belangen’, kunnen meespelen, zelfs bij het simpel herschrijven of hervertellen van zo’n geschiedenis. Die verschillen ontstaan niet zomaar.

Mijn tweede punt betrof vaak het hekelen van al te gemakkelijke redeneringen en conclusies. Ook hierbij een voorbeeld. Ik las eens het verhaal van een professor die tijdens een college een kikvors op zijn lessenaar zet en roept: “Spring!” Nadat het dier een enorme sprong heeft gemaakt, trekt de prof de twee achterpoten uit, zet het beestje weer op de lessenaar en roept opnieuw: “Spring!” Het arme dier blijft nu doodstil zitten, waarop de hooggeleerde zegt: “Dames en heren, ik heb zo-even aangetoond dat mijn theorie juist is. Als je een kikker zijn achterpoten uittrekt, wordt hij doof!”

Boven schreef ik al in ieder geval voorlopig te stoppen met deze columns. Onder andere, om niet in herhaling te vallen. Ik heb mijn onderwerpen wel zo’n beetje gehad. En, er is weinig echt nieuws onder de zon.

Met een glimlach en een welgemeende eindejaargroet!

 

Piet van der Klis.