Waardige plechtigheid voor bemanningsleden gecrashte bommenwerper

Door Evert van de Weg.

Frans Hendriks (links, achter de microfoon) wist de familieleden van de omgekomen piloot en staartschutter op te sporen.

BATHMEN – Wim Brilman van de Steginksweg herinnert zich nog heel goed wat er die nacht van 12 op 13 juni gebeurde in het weiland een kilometer ten zuiden van de boerderij waar hij toen woonde aan de Schipbeeksweg, vlakbij de Veerbrug, op de boerderij die bekend stond als ‘De Broake’.

Wim Brilman: ,,Ik was 10 jaar oud en het was die hele avond al vol met vliegtuigen in de lucht die terug kwamen van bombardementen in Duitsland. Tussen 10.00 en 11.00 uur ’s avonds zagen we vanuit ons huis een grote bommenwerper als een vuurbal recht naar beneden vallen. De volgende dagen hoorden we de verhalen over wat er allemaal gebeurd was die avond.’’ Die bommenwerper was de Britse Lancaster, waarvan de grote stukken door de Duitsers zijn geborgen maar waarvan veel kleinere brokstukken in de grond aan de Steginksweg waren blijven liggen. Bathmenaar Frans Hendriks heeft in de afgelopen jaren, geholpen door een groep mannen die dat door de hele Benelux doen, de Planehunters, veel van die brokstukken geborgen. Daarnaast heeft hij veel speurwerk gedaan om familieleden van de vijf omgekomen bemanningsleden op te sporen. Al deze vijf bemanningsleden liggen begraven op de Oude Begraafplaats aan de Deventerweg. Het lukte Frans Hendriks familieleden van twee bemanningsleden op te sporen, namelijk van de piloot van de Lancaster, de Australiër Herbert Delacour en de Engelse staartschutter Don Savage.

Vanuit Australië waren nu op 4 mei 2016 de neef van Herbert Delacour, Shane Delacour en zijn vrouw Jenine en uit Engeland de neef van Don Savage, Don Dawkins met zijn vrouw Irene en hun zoon aan de Steginksweg aanwezig. Frans Hendriks had ervoor gezorgd dat daar ter ere van de slachtoffers van de crash met de Lancaster een gedenksteen met plaquette onthuld zou worden.

Aan de Steginksweg hadden zich om 14.00 uur honderden Bathmenaren verzameld die van de plechtigheid getuige wilden zijn. Daaronder waren de zusters Jenny Achterkamp en Hanna van Ark, die de crash ook van dichtbij hadden meegemaakt, want ze woonden op een boerderij vlakbij de plaats des onheils. Jenny Achterkamp, nu wonend bij de Oude Molen: ,,Ik was toen 12 jaar en mijn zus Hanna 14 jaar. Die avond kwam heel laat bij ons één van de overlevenden aanstrompelen, met zijn parachute nog bij zich. Pa heeft hem toen diezelfde avond nog verstopt op onze hooizolder. We wisten dat dat heel gevaarlijk was. De volgende ochtend vroeg heeft pa de Engelsman verstopt onder een vracht hooi op onze boerenwagen en hem toen met paard en wagen naar de dokter in Bathmen gebracht. Dat was erg gevaarlijk, want hij moest langs de vleesfabriek van Koersen, waar op dat moment Duitsers gelegerd waren en hij kwam dan ook langs de boerderij van een fanatieke NSB’er. Om de aandacht af te leiden moest ons kleinere zusje Alie, die toen zes jaar oud was, naast de wagen meelopen. De Engelsman heeft het gered, hoorden we later’’. Ook in de menigte mensen stond Eep Dommerholt, tegenwoordig aan de Noteboomstraat wonend, maar toen ook vlakbij de plaats des onheils op een boerderij wonend. Hij vertelt zijn wat wrange verhaal. Eep Dommerholt: ,,Ook wij hadden gezien en gehoord wat er gebeurd was die avond. Ons hondje Fokkie kwam een paar dagen daarna aanlopen op de boerderij met in zijn bek de pols van een omgekomen bemanningslid, met een horloge nog eromheen. Mijn vader heeft het horloge opgestuurd naar een adres dat hij doorkreeg en later hoorden we dat het horloge goed terecht was gekomen.’’

Voor Shane Delacour en Don Dawkins was het daarna een heel emotioneel moment toen zij de Nederlandse driekleur verwijderden van de gedenksteen en daarmee het aandenken onthulden. Niet lang daarna vloog onder donderend geraas een prachtige Dakota enkele malen over de mensenmenigte, maakte enkele rondjes en verdween toen majestueus.

De Australische en Engelse gasten waren ’s avonds aanwezig bij de nationale Dodenherdenking op de Oude Begraafplaats, waar hun familieleden begraven zijn. Deze plechtigheid verliep ook heel stijlvol en werd door honderden Bathmenaren, waaronder veel jongelui, bezocht. Ook woonden de gasten de herdenking die avond in de Dorpskerk bij. Een zeer geroerde Shane Delacour bedankte in zijn dankwoord namens hen allen met name Frans Hendriks met zijn Planehunters en alle anderen die aan deze indrukwekkende herdenking hadden meegewerkt.

(Foto’s: Cor van Herwijnen.)