Klik hier om de 3D animatie te bekijken
Column het Zwarte Schoap
Ne bezundern dag
Moanden heij’ der noar uut ekekk’n. Al die vuurbereiding’n. Ie hebt oe een niej pak an loat’n mett’n. Sjonge jonge wat een wark. en dan zit ie vuur één kèèr wier met oe drei’n an toafel. De zönne wol vanuut zien ooldershuus trouw’n. De tied geet met oe op de löppe. De kapper en de fotograaf an huus.
Hoe köj’ det noe vergett’n?
Nee, natuurlijk neet, Mooderdag verget ie neet. Of toch in disse jachterige tied’n? Het kan oe oaverkômm’n en doarumme à vaste ne goeie road um 18 juni in de agenda te zett’n. Woerumme? Àk ‘t neet dache, Vaderdag natuurlijk. Mooderdag vergett’n, gen nôôd, èigelijk is ‘t alle daag’n Mooderdag. Alle daag’n stun de stoete vuur oe kloar en zörgd’n zie der het mèèste vuur, det de kleere kloar lagg’n en oe berre wörd’n op emaakt, vuur zô veer àj’ det zelf nog neet kônn’n. Mooderdag, ie zagg’n de keerls met ne bôs bloom’n op huus an fiets’n. Jonge lèu met ne môôi’n bloom’nbak, um mooders is extra in ’t zunneke te zett’n. Èèm’n op visite, Mooder zörgt vuur de drankjes en de lekkere hapjes. Hatstekke gezellig, mà hôôlt wal in de gaat’n det ze det alle wekke dut, zo vaake àj’ op visite bint. Zelfs op Vaderdag is ’t vaake mooder, diet de femilie verzörgd. Het is achter de rugge, de bloom’n stoat in de vaaze en de vaste plàànt’n stoat te prôônk’n vuur ’t huus. Biej de bloom’nwinkels is ’t èèm’n kaal in de schapp’n. Met Vaderdag komt er wèinig bloom’n op toafel. Nee, noe bint ààndern an de buurte. Vaa kan zich wier opmaak’n vuur ne liter genèèver of een betje roekewark. In het argste geval krig e een paar nieje ôônderbokses, umdet ze net in de uutverkôôp wadd’n. Het maakt neet uut, doar wörd’n altied hard um e lach’n. Vaa blèèf ter kalm ôônder. Mar alle gekhèid op ’n stökske, het belangriekste is, dàj’ de ôôle lèu in eere hôôlt. Goat er doarbiej vanuut det het alle daag’n, Mooder- en Vaderdag is. Ie stoat er neet alle daag’n biej stille, mar ie markt of zölt ôôit mark’n, det het gemis pas veulbaar is, àj’ den bos bloom’n of den liter genèèver neet meer hooft te breng’n. Mooderdag vergett’n, gen nôôd, det kan nog alle daag’n en Vaderdag, zet ’t in de agenda.
Zôônder gedèènk’n gen bevrijding
Zo, de Koningsdag zit er op, op noar de bevrijding. Oh ho, èèrs de herdèènking, want zôônder herdèènk’n, gen bevrijding. Het is ôôns met de papleppel in e gèèm’n en het dut good det dit stökske wördt duur egèèm’n an ôônze jeugd. Vèèr mei, de herdenking van de gesnèuvelde Canadeez’n op ’n Hoolterbarg. Hier ligt de jongs, diet hier in de umgèèving bint esnèuvelt, ôôndermeer biej het oavertrekk’n van het Twentekanaal en de Schipbekke.
Hiep piep hoera
Het is weer onze Koningsdag, Oranje, rood wit blauwe vlag. Pa en ma hebben een vrije dag, om met ons feest te vieren, weer Koningsdag te vieren, vandaag is het weer onze Koningsdag. Ôôit e schrèèm’n vuur de Koneginne. De tied ’n bint verààndert, mar iets an epast schöt het wier in de gedacht’n.
Achteruut boer’n is ôk boer’n
Det ôôle gezegde heul miej bèèzig biej een rondje langs de Poasvèur’n. Ja lèu, het zunneke schient en de eiernetjes bint uut het vet. Palmpoas’n, Poas’n, het vuurjoar kump ter an. De tied nèimp miej met noar lang elèène. In één kèèr zit ie wier op oen fietske, met een rammelend kisje met fleskes, oonder de snelbinders.
Bin ie nog plat ewes?
De moand van ’t plat proat’n zit er bienoa wier op. Heij’ der nog an met edoane, of heij’ die ôôle taal vuurgood achter oe eloat’n. Vrog uut de veer’n um de kachel een betje op te stokk’n, het hooft àmoa neet meer. Ie drèèit mar an ne knop en de temperatuur op de kökk’n vlug de lôch in.
De vlagge kan wier àànsumme
‘N hèèl’n dag was ’t à spannend. Hoe zôll’n ze ’t goan doon? De leste daag’n zag ie hoe ’t de regèèr’nde pertiën zich meer in meer in buchte krôônkeln, um zichzelf noar winst te proat’n. Biej Derks’n en de keerls wörd’n duudelijk det het zô neet vedan kon. Hoe zôl det in ôônze gemeente word’n.
Eindelijk röste, wiej wacht ‘t of.
Det magge wiej tenminste hopp’n want de leste wekk’n biw we an alle kàànt’n oaverrôômpeld duur pertieën diet àmoa geliek hebt, àj’ ze meugt gelèum’n. Woensdag, vieftien meert is de grôôte dag en één dinge is wis en waarachtig, ie zölt zeen det ze àmoa hebt ewunn’n. ‘N één’n iets minder as verwacht, ’n àànder had völle meer verlees verwacht en goat zô mà vedan.
Geliekspel
Hèèl netjes zit ie um half tweie kloar. Het vlaggeschip van Battum möt spöll’n tèèg’n de eeuwige rivaal’n uut Hoolt’n. Een lekker zunneke begeleidt ôôns noar de voot van den Hoolterbarg. Völle Battumse supporters hebt de weg noar Hoolten evund’n.
Verdreetig
Onwillekuurig lôôp ie der van tied tut tied an te dèènk’n. Vieftienduuzend, twintigduuzend en noe à meer dan drei en dartigduuzend dôôi’n!! Duuzelingwekkende antall’n en det kan zich de kômmende wekk’n nog wà verdubbeln. Of en touw wordt er nog een mèènse lèèmtig uut die onmetbare puunhèupe ehaalt, mà het wördt stiller en en stiller. Netuurlijk, iedern geredd’n is ter eene, mar inmiddels heiw we de beeld’n van onmettelijke antall’n slachtoffers diet, man an man, neust mekaa wordt begrèèm’n.
