Klik hier om de 3D animatie te bekijken
Column het Zwarte Schoap
Môôi weer spöll’n
Det doo we àmoal wal is .Mà noe, met al die onzekerhèid in de wereld, goaj’ der oaver noadèènk’n. Wie hef ter noe al die tied môôi weer espölt? Is den kôôld’n oorlog wal ôôit vuurbiej egoane, of heiw we vanof die tied môôi weer espölt. De muure was evöll’n, iedereene bliej.
Goat oen gàànk
Onvuurstelbaar, wat er de ofgelôôp’n wekke àmoa gebuur’n. Ie zit argelôôs noar de tillevisie te kiek’n. Ie wrieft oe de ôôg’n uut. Wat is dit? Twei volwass’n keerls, diet doar hun gast zit of te mest’n, vuur ’t ôôge van de hèèle wereld. Ongelèuflijk, mà woar. Het blif oe vuur altied op ‘t het netvlies plakk’n.
Opa, wiej’ mie nog een verhaaltje vertell’n?
Geneuglijk lig de klèine deerne biej opa en oma ôônder de dekkens. Vakààntie, een paar daage legèèr’n en dan möj’ der an gelèum’n. Opa zöw we een paar pötjes pest’n en joa heur, noa een kwattèèr vleegt de kaart’n duur de kamer. Botter kèèse en eier, opa lacht en het jumbobeukske geet tenôônder. Èèm’n later is alles wier vergett’n.
Een klein betje vörs en natt’n schnèè
Het weer belöf vanalles, code rôôd en code gel en doar blif ’t biej. Een klein betje vörs en wat natt’n schnèè is alles waw we te verwacht’n hebt. Met die gedacht’n val ie in sloap. Lekker warm ôônder de stikdekk’n. Twei moand zit e wiej al in de winter. Code rôôd, pimpelpeers, oranje, nôôit van eheurt.
De geweer’n zwiegt
Loaw we hopp’n dat det zô blif. Wat zal het oorverdôôvend stille wèèr in Gaza. Bezörgd sloaj’ de tillefoon lös. Tachtig dôôi’n in Columbia. Wat noe wier? Gelukkig, de èèrste drei Israelische gijzelaars bint vriej en ôk nèèngtig Palestijnse gevangenen. In de stroat’n van Gaza zeej’ feestende mèèns’n, tuss’n eindeloze puunhèupe.
Völle wille, vôt met den armood
Ha lekker, wiej bint de bôch duur. Gewoon wier, normale wekk’n. Het geet van een lei’n dakje. Gen trammelant in de wereld, der an met de lippe. Lekker weer, daag’n diet langer wordt. Niks heult ôôns tèèng’n. Met det geveul stoaj’ op, mà de warkelijkhèid is ààns.
Achtbaane
De achtbaane kump tut stilstàànd. Vandaage zes januari. Nog een betje verdwaasd kiek ie noar buut’n. De schnèè is vôt. ’N èèrst’n december biej’ in estapt. De advent is begunn’n. Sunterkloas stun vuur de duure. Het lik à wier nen eeuwighèid elèène. Zelf heij’ ’n midwinterhoorn van de spieker ehaalt.
Wôônderlijke wereld
Ja, doar köj’ in verzeild raak’n, àj’ in disse daag’n duur Battem goat. Weg uut de warkelijkhèid, zeej’ in één kèèr vrèimde suldoat’n duuur ’t darp hen goan. Het zal toch neet? Gelukkig, zie proat gen Russisch. Biej de karke koppelt de lèu noar binn’n, vaders, mooders met kinder, opoes en opaas. Noa een tiedje kômt ze noar buut’n, is kiek’n wat doar àmoal is. Herders hebt net de kudde binn’n ebrach. Karsdeuntjes klinkt er nog noa uut de karke. De kinder met de ôôld’n zet zich in bewèèging noar de Brink. Zie wordt begeleidt duur het ôôle geluud van ne midwinterheurn. Sereen trek het geluud met de stoet met, in de richting van de het veeld van Efrata. Zie goat in het schemmerduuster de Brink op. Doar is ter in één kèèr lech en begint nen Engel te zing’n, zô mar uut het niks, van hôôge uut de lôch. De kleintjes stoat er met môônd lös noar te lustern. Helder en zuuver, de Herdertjes lagen bij nachte. Dan is ’t wier stille en klinkt van veert’n het drèègende geluud van den heurn. De kinder trekt veerder noar de stal van Betlehem. Wat is det noe, doar lôôpt er dreie kàànt de verkèèrde kàànte uut. Bint det noe die wiez’n uut ’t Ôôst’n? Ie zôll’n ’t neet zegg’n. Gelukkig hebt ze nog alle tied um det keerltje in de kribbe te zeuk’n. De wichter goat drek de goeie kàànte op en kômt èèm’n later biej Jozef en Maria. Het kind lig al in de kribbe. Jozef steet er biej te kôôldviestern. Hij gif zien èèzel een betje vôôr. Het wördt er neet warmer op, as de leste koppel kinder biej de kribbe ankômt. Nog èèm’n lustern biej het gezang en dan rap noar binn’n, het kultuurhuus in. Lekker warm, geniet’n van de Karsmarkt. Gezellig een drankje en nog èèm’n ne karsstal of ne hèèle môôie karsballe scoor’n, vuur oaver ne wekke. De Herdertjestoch zit er op. Het was gezellig en môôi op ezet. Met een jägertje achter de kiez’n, lekker warm op huus an. Jozef däch ter ôk zo oaver en laadt ’n èèzel op, um te oavernacht’n in ne lekkern warm’n stal. Karsfees, het
Kàànt in de warre
Mangs vroag ie oe vertwiefeld of, hoe veer biw we der met. Doar is gen töuw an vaste te knupp’n. ’N één’n männ’n kiek ie noar buut’n en lig ter ne dunne loage schnèè. Ie zeet det de begonias, diet het hèèle joar uutbundig eur beste hebt edoane, bint bezwekk’n. Jammer, want ne dag later valt de rèèng’n met bäkke teglieke uut de lôch en is ’t twintig groad’n warmer.
Oh leeflijk Oolde
Schriem’n oaver Loarne, ie könt er neet umme hen, àj’ deel uut maakt van ne groep, diet het vuurrech hef um te spöll’n, op die machtige locatie in den Geldersen Achterhook. Wiej zit er inmiddels midd’n in, elf vuurstelling’n uutverkoch. Iedere kèèr vieftig man, diet ne geweldige tied belèèfd op dit môôie lààndgood.
